تلاش شرکت‌های دارویی برای درمان ناشنوایی

این شرکت در هفته‌های منتهی به 31 دسامبر 2005 در مترو و ایستگاه رادیویی در مونیخ و برلین شروع به انتشار آگهی‌هایی کرد که از قربانیان از دست دادن ناگهانی شنوایی ناشی از ترقه‌ می‌خواستند روز اول ژانویه به کلینیک‌های اختصاص‌داده شده برای درمان مراجعه کنند.

توماس مه‌یر، مدیرعامل شرکت اوریس می‌گوید: "ما فقط یک روز برای جلب افراد را در اختیار داشتیم، و نمی‌دانستیم که چه تعداد افراد جلب خواهند شد."

خوشبختانه این شرکت خصوصی کوچک در این قمار برنده شد، و اکنون این شرکت یکی از جایی را که در صنعت داروسازی خالی مانده بود، پر کرده است.

اوریس توانست به اندازه کافی افراد ناشنواشده را جلب کند که نشان دهد ترکیب AM-111 خطری ندارد و از آن هنگام کارآزمایی بالینی مرحله میانی با این دارو را در درمان ناشنوایی حسی-عصبی یا ناشنوایی ناگهانی را بر روی 210 بیمار آغاز کرده است.

با اینکه تضمینی وجود دارند که این دارو که از راه پرده صماخ به درون گوش تزریق می‌شود، نهایتا در آزمون‌های مرحله نهایی موفق شود.

در حال حاضر هیچ داروی تاییدشده‌ای علاج‌کننده‌ای برای این نوع ناشنوایی که یک سوم افراد 65 تا 74 سال و نیمی از افراد بالای 75 سال وجود ندارد.

اما دانش در این زمینه دارد رشد می‌کند، و علاقه سرمایه‌گذاران هم در حال افزایش است، به خصوص که داروهای جدید برای درمان نابینایی مانند "لوسنتیس" ساخت شرکت نوارتریس و روش و "آیلی" ساخت شرکت‌های رجنرون و بایر به موفقیت تجاری دست یافته‌اند.

سازمان خیریه بریتانیایی "اقدام برای ناشنوایی" در تخمینی محافظه‌کارانه بازار بالقوه داروهای جدید برای این نوع ناشنوایی را در کشورهای غربی 4.6 میلیارد دلار برآورد می‌کند- رقمی که ممکن است با افزایش جمعیت سالمند دارای مشکلات شنوایی به سرعت بالا برود.

حوزه نادیده گرفته شده

شرکت‌های داروسازی بزرگ به طور تاریخی توجه چندانی به ناشنوایی نداشته‌اند که به علت نبود اهداف مشخص برای مداخله دارویی، مشکل بودن انجام دادن کارآزمایی‌های بالینی در این بیماری و باور گسترده درباره بازگشت‌ناپذیر بودن این نوع ناشنوایی بوده است.

اکنون شرکت‌های بزرگ دارویی دارند وارد این حوزه می‌شوند، هر چند که کارشان هنوز در مراحل مقدماتی است.

شرکت بزرگ داروسازی آمریکایی فایزر شاید بیشترین پیشرفت را در مسیر را کرده است، و دارویی را در کارآزمایی بالینی مقدماتی فاز یک را برای ناشنوایی حسی-عصبی مربوط به سن دارد که به نظر می‌رسد کارکرد سلول‌های مویی (سلول‌های حساس گوش درونی) را تقویت می‌کنند.

البته فایزر در این مسیر تنها نیست. سال گذشته شرکت بزرگ داروسازی سانوفی فرانسه نیز یک قرارداد پژوهشی دوساله با شرکت خصوصی هلندی بیوتکنولوژی "اودیون تراپوتیکز" بست تا یک مولکول کوچکی را برای بهبود شنوایی بسازد.

در ماه اکتبر امسال شرکت روش به شرکت سرمایه‌گذاری "ورسانت ونچرز" و شرکت بیوتکنولوژی "اینسپشن ساینسز" پیوست تا مولکول‌هایی را بیایند که باعث حفاظت از سلول‌های مویی و بازسازی حلزون، حفره مارپیچی‌شکل گوش درونی، شوند.

شرکت همشهری روش، نوارتریس هم در سال 2010 قراردادی با قیمت بالقوه 213 میلیون دلار با شرکت بیوتکنولوژی آمریکایی GenVec بسته است تا درمان های بر اساس ژن‌ها را برای جایگزینی سلول‌های مویی گوش درونی که صدا را منتقل می‌کنند، ابداع کند.

مارک فیشمن، رئیس بخش پژوهش نوارتریس می‌گوید: "ما هدف اصلی کارمان بر ترمیم قرار داده‌ایم و به دنبال مواد شیمیایی هستیم که بدون نیاز به وارد کردن یک ژن، بتوانند این نقش را ایفا کنند."

چشم‌ها و گوش‌ها

داروهای درمان‌کننده ناشنوایی، بر خلاف داروهای جدید درمان نابینایی که با مهارکردن فرآیندهای ناخواسته عمل می‌کنند، باید کارکرد مختل‌شده گوش را به حالت عادی بازگردانند که کاری مشکل‌تر است.

کارشناسان می‌گویند اولین داروها بر درمان موارد ساده‌تر ناشنوایی متمرکز خواهند بود، مانند آسیب ناشی از سروصدای بلند یا ناشنوایی به علت شیمی‌درمانی.

رالف هولمز، رئیس شرکت پژوهش بیومدیکال "اقدام برای ناشنوایی" می‌گوید: "از دست دادن شنوایی فقط یک نوع بیماری نیست. این عارضه مانند سرطان است که انواع متفاوتی دارد و باید بازار داروهای آن را تقسیم کرد."

در زمینه ناشنوایی ناشی از سروصدا، دانشگاه ایلینویز جنوبی از دیگران پیشگام‌تر است، و کارآزمایی بالینی مرحله نهایی را با مشارکت ارتش امریکا بر روی دارویی در حال انجام دارد که باعث حفاظت از شنوایی در افرادی مانند سربازان می‌شود که در معرض محیط‌های بسیار پرسروصدا قرار گرفته‌اند.

شرکت کانادایی ادهرکس در حال انجام یک کارآزمایی مرحله آخر برای آزمایش دارویی است که باعث محافظت در برابر ناشنوایی ناشی از داروهای ضدسرطان حاوی پلاتین در کودکان می‌شود.

با اینکه درمان‌های محافظتی در برابر ناشنوایی ممکن است تا چند سال دیگر در دسترس قرار گیرند- رویکردهای بر مبنای بازسازی سلول‌های شنوایی- مانند تزریق سلول‌های بنیادی به درون گوش یا مداخله شیمیایی برای سوئیچ کردن ژن‌های کنترل‌کننده رشد سلولی- راه بسیار درازتری را در پیش دارند.

با وجود نتایج آزمایش‌های امیدوارکننده بر روی موش‌های صحرایی (جربیل) در بازسازی سلول‌های شنوایی، به گفته پاسکال سن متخصص گوش در دانشگاه برن، هنوز معلوم نیست که آیا می‌توان این نتایج را در انسان‌ها هم تکرار کرد یا نه.

او می‌گوید: "اگر چیزی درون گوش رشد کند، باید مطمئن باشید که بیش از حد رشد نمی‌کند یا به شکل تومور در نمی آید. موانع بسیاری بر سر موفقیت در این حوزه وجود دارد. این شیوه بسیار خطرناک است، اما در عین حال بیشترین توجه‌ها را هم به خود جلب کرده است."

یک امکان جالب‌توجه دیگر برای آینده تلفیق کردن استفاده از داروها و ابزارها است و سازندگان وسائل کمک‌شنوایی نیز به این حوزه گرایش نشان داده‌اند.

سونووا، بزرگترین سازنده وسائل کمک‌شنوایی جهان، در دو شرکت پیشگام در این زمینه- یک شرکت دارویی در آمریکا برای داروهایی محافظت‌کننده از شنوایی و یک شرکت بیوتکنولوژی سوئیسی در حال تحقیق بر روی درمان وزوزگوش حاد- سرمایه‌گذاری کرده است.

سونووا همچنین در سال 2009 شرکت آمریکایی تولیدکننده ایمپلنت (کاشتنی)‌ حلزون گوش به نام "ادونسد بیونیکز" را خرید تا تمرکزش را بر گوش داخلی و درک تاثیر درمان‌های دارویی بر روی این ایمپلنت‌ها را افزایش دهد.

منبع: رویترز